Güvenli Seyahat İçin Hırsızlığa Karşı Alınacak 15 Önlem

Yurt dışına ilk kez çıkacakların çoğunda ortak bir endişe var: "Ya başıma bir şey gelirse?..." Üzülerek söylüyorum ki başınıza bir şey gelebilir değil, GELİR! En çok karşılaşılan ve en can sıkıcı olan olay ise hırsızlık. Hırsızlığın yaygın olduğu her ülkede turistler en kaymaklı hedeftir ve sizin de, ne yaparsanız yapın, turist olduğunuz kabak gibi bellidir. Fakat güvenli seyahat için aşağıdaki önlemleri almaya gayret ederseniz hırsızlık riskini veya başınıza gelmesi halinde oluşacak zararı en aza indirebilirsiniz.

En önemli konu "Benim başıma gelmez!" diye düşünmemek. Eskiden "Nasıl oldu hiç anlamadım! Hiçbir şey hissetmedim çalınırken." diye anlatılan hırsızlık hikayelerini biraz kibirli dinlerdim. "İnsan nasıl üstünden bir şey çalınırken hissetmez! Bu zaten çok savruk bir tip, kesin aşırı dikkatsizlik etmiştir." diye geçirirdim içimden. Taa ki Barselona'da gözümüzün önündeki telefonu yürüten -Uğur son anda fark edip adamın elinden almıştı neyse ki ama tek başıma olsaydım gitmişti o telefon- yankesici ile karşılaşana kadar! O nedenle oluşabilecek her durumu hafif paranoyaklık seviyesinde göz önünde bulundurup ona göre önlem almak gerekiyor.

1. Tüm belgeleriniz çalınacakmış gibi hazırlık yapın.

Seyahat öncesinde pasaportun bilgi sayfaları, kimlik kartı, ehliyet, varsa gittiğiniz ülkeden aldığınız vize, seyahat sağlık sigortası ve tüm ulaşım biletlerinizin 2-3 tane fotokopisini hazırlayın. Bir kopyayı acil durumda ulaşmayı planladığınız bir yakınınıza, bir kopyayı da kaldığınız otele (veya hostel, çadır vs.) bırakın. Diğer kopyayı ise sürekli yanınızda bulundurun. Yanınızda taşımak istemezseniz ve kolay erişim sağlayabileceğinizi düşünüyorsanız belgelerin fotoğraflarını çekip kendinize mail atabilirsiniz.

Kredi veya banka kartlarınızın çalınması ihtimaline karşı kullandığınız bankanın acil çağrı merkezi numaralarını da bu kopyaların arasına iave edin. Ayrıca gideceğiniz ülkenin konsolosluk çağrı merkezi numaraları da iş görecektir. Pasaportunuzun çalınması veya kaybolması durumunda konsolosluktan geçici pasaport çıkarttırmak için bu belgelere ihtiyacınız olacak.

2. Hırsızlığa karşı özel aksesuarlar edinin. / Güvenli Seyahat

Bele takılarak kıyafetin altına gizlenen ince para çantaları, gizli gözü bulunan kıyafetler, boyuna asılan veya sütyene bağlanan keseler hırsızlığa karşı en büyük kurtarıcılardan. "Bir milyoncu" benzeri dükkanları kurcalarsanız bu ihtiyacınızı karşılayacak benzer eşyalar bulabilirsiniz. Aşağıda ekran görüntüsünü eklediğim ürünlerin bulunduğu sayfa için tıklayınız. Ayrıca denize girdiğinizde değerli eşyalarınızı yanınıza almak için dry bag (su geçirmez çanta) edinmeniz de oldukça faydalı olacaktır.

güvenli seyahat
Ürün görseli Eagle Creek markasına aittir.

3. En önemli eşyanız pasaport! Ona çok iyi sahip çıkın. 

Torino'da kapkaça uğrayıp el çantamı çaldırışımı sadece ufak bir üzüntüyle atlatmamın tek sebebi yanımda pasaportumun olmayışı idi. Tesadüf değil elbette. İtalya hırsızlığın çok yaygın olduğu bir ülke olduğu için sürekli yanımda pasaport fotokopisini taşıyordum. O olaydan sonra da bunu alışkanlık haline getirdim. Eğer döviz bozdurma gibi pasaport gerektiren bir işlem yapmayacaksam, hele de hırsızlığı ile ünlü bir şehirde dolaşıyorsam pasaportumu kaldığım yerde bırakmaya özen gösteriyorum ve yanıma sadece pasaport fotokopisini alıyorum.

Yanımda taşımak zorunda kaldığım zamanlarda ise çantamın gün içinde hiç açmak zorunda kalmayacağım (bu genellikle gizli göz oluyor) bir gözüne yerleştiriyorum. En güvenli yöntem kıyafetlerin iç cebine saklamak ama maalesef yazın bunu uygulamak biraz zor. Şehirdeyken pasaportumu asla sık kullandığım bel çantasına veya normal çantanın ana gözüne koymuyorum. Pasaport, gün içinde sık sık ihtiyaç duyacağınız bir belge değil. El altında bulundurup da çantadan kayıp düşme riskini almanıza gerek yok.

4. Valizini daima kilitleyin. / Güvenli Seyahat

Kilitli valizlerin gümrük memurları tarafından parçalanıp açıldığı gerçek mi yoksa şehir efsanesi mi bilmiyorum fakat kilitli olmayan valizlerin içinden eşya yürütülmesi gayet sık yaşanan bir hadise olduğu için uçuş öncesinde valizlerimizi kilitlemeye özen gösteriyoruz. Valizinizin kendine ait bir kilidi yoksa ilave kilit alıp takabilirsiniz. Sırt çantası ile seyahat ettiğimiz zamanlarda ise çantayı bagaja vermeden önce havaalanında streç film ile kaplatıyoruz.

Oda servisi için gelen çalışanların %100 güvenilir olmadığını göz önüne alıp valizi otelde bıraktığınız zaman da kilitlemeyi alışkanlık haline getirmelisiniz. Laptop, harddisk gibi gün içinde yanınızda taşımayı tercih etmediğiniz eşyaları odada açıkta bırakmak yerine valize koyup kilitlemeniz iyi olur.

5. Yanınızdaki nakit parayı bölün ve kartları ayrı yerlerde taşıyın. / Güvenli Seyahat

Herkesin seyahatte para harcama alışkanlıkları farklı. Kimisi fazla nakit para taşımayı tercih etmediği için mümkün olduğu kadar kredi kartı kullanıp nakit ihtiyacını da ATM'den para çekerek gideriyor. Bizim gibi hala ATM'lere güvenemeyenler ise seyahatte harcayacak bütün parayı yanına alıyor.

Eğer seyahate yüklü bir nakit para ile çıktıysanız yolculuk esnasında asla bu paranın hepsini aynı yerde tutmayın. İki kişi iseniz öncelikle kendi aranızda bölüşün. Yanınızda birden fazla çanta varsa çantalar arasında bölüştürme yapabilirsiniz. Şehri gezerken mümkünse bu parayı yanınızda taşımayın ve otelde bulunan kilitli kasada saklayın. Biz rezervasyon aşamasında otelin özelliklerine bakıp odada kilitli kasa olup olmadığını kontrol ediyoruz ve tercihimizi ona göre yapıyoruz.

Otelde kilitli kasa yoksa veya bütün parayı yanımızda taşımanız gerekirse gün içinde ihtiyacınız olacak miktarı ayırıp kalanı göğüs kesesine veya gizli bel çantasına saklayın. Olur da ayırdığınız paradan daha yüksek bir bedele ihtiyaç duyarsanız, yüklü paranızı insanların içinde çıkartmayın. Kimsenin olmadığı bir noktaya gidip -mesela tuvalet olabilir- yeni düzenlemenizi orada yapın. Paraların ve kredi kartlarının aynı yerde olmaması da önemli bir konu. Birisi çalınırsa diğeri ile bir süre idare etme şansınız oluyor.

6. ATM'den para çekerken kart kopyalama cihazlarına dikkat edin. / Güvenli Seyahat

"ATM Skimmer" yani banka kartı bilgilerini kopyalan cihazların her an, her yerde karşınıza çıkabildiğini unutmayın. Örnek olması açısından aşağıda paylaştığım videoya da bakın. ATM skimmer, kartın yerleştirildiği bölümün üstüne yapıştırılan ve ATM'nin bir parçası gibi görünen ilave bir cihaz olabileceği gibi aynı bölümün içine yerleştirilen ve kartın sıkışmasına sebep olan bir türü de olabilir. Para çekerken her iki durumu da aklınızda bulundurun.

7. Sahte cüzdan ve telefon yöntemini uygulayın. 

Şimdiye kadar biraz daha masum hırsızlıklara karşı önlem aldık fakat gasp olaylarının yaşandığı şehirleri de unutmamak lazım. Cüzdanı hiç görülmeyecek bir yere saklasanız bile birisi size silah çektiğinde onu çıkartıp vereceksiniz. İşte böyle bir durumla karşılaşma ihtimaline karşı uygulayabileceğiniz güzel bir yöntem de sahte cüzdan ve telefon taşımak.

Eskiyen telefon, cüzdan, süresi geçmiş veya kullanılmayan banka kartlarını atmak yerine güvenlik endişesi taşıdığınız şehirlere seyahat ederken sahte eşya oluşturmak için kullanabilirsiniz. Hazırladığınız sahte cüzdanın içine $10 gibi bir para, biraz eski kartlar, belki vesikalık fotoğraf, dolgun durması için birkaç gereksiz kartvizit, "Bilmemne indirim kartı" gibi hiç kullanmadığınız şekilli mağaza kartlarından da eklediniz mi, tamamdır! Birisi tehditle cüzdanınızı isterse bu hazırladığınız sahte cüzdanı verebilirsiniz. Kesin çözüm mü? Başıma gelmediği için bilmiyorum ama her önlemi almakta fayda var. Gaspın verdiği korkuyu üstünüzden atmaya yardımcı olmaz ama en azından maddi zararını azaltır.

Açıkçası gittiğim her ülke için bu yöntemi uygulamıyorum ama Nairobi, Johannesburg, Darüsselam gibi Afrika başkentlerinde, gitmedim ama Rio gibi suç oranının yüksek olduğu Güney Amerika şehirlerinde yapmanızı şiddetle tavsiye ederim.

8. Güvenli olmayan wi-fi bağlantılarına dikkat edin. 

Bedava wi-fi baldan tatlı, biliyorum ama ona bağlanırken telefonun sorduğu "Bu bağlantı güvenli değil, yine de bağlansın mı?" gibi sorular boşuna değil. Bu konuda endişe etmek de paranoyaklık değil. Zira turistlerin yaygın olduğu bölgelerde hatta havaalanlarında bile tehlike arz eden kablosuz ağ bağlantıları bulunuyor. Kötü amaçlı sunulan bir wi-fi bağlantısı aracılığıyla yaptığınız tüm işlemler, karşı taraftan kayıt altına alınabilir.

Ben bu konuda pek uzman olmadığım için çok detaylı teknik bilgi veremeyeceğim ama bu tip güvenli olmayan bir bağlantıyı kullanma ihtimalinize karşı yapılacak en önemli şeyin internette şifre girmenizi gerektirecek herhangi bir işlem yapmamak olduğunu söyleyebilirim. VPN kullanmanın da iyi bir kurtarıcı olduğu düşünülüyor. Ayrıca seyahatten döndükten sonra aktif olarak kullandığınız her şeyin şifresini yenilemeyi unutmayın.

9. Verilerinizi yedekleyin. / Güvenli Seyahat

Seyahate giderken yanınızda taşıdığınız cep telefonu, laptop, fotoğraf makinesi vb. bütün elektronik eşyaları gözünüzün önüne getirin ve hepsinin ilk gün çalındığını düşünün. Giden makineye mi üzülürsünüz yoksa içindeki verileri kaybettiğinize mi? Ben ikincisine daha çok üzülürüm. Siz de bendenseniz yola çıkmadan önce bütün verilerinizi yedekleyin. Bu işlemi seyahat sırasında da yapmaya çalışın. Örneğin biz her akşam, gün içinde yaptığımız çekimleri bilgisayara da kopyalamaya çalışıyoruz ki fotoğraf makinesinin çalınması durumunda elimizde o seyahatten de bir şeylerimiz olsun.

10. Fotoğraf makinesini başkasına verirken iki kere düşünün. / Güvenli Seyahat

"Yok artık!" dediğimiz bu olay Torino' da gözümün önünde bir arkadaşımın başına geldiği için bu maddeyi alınacak önlemler arasına ilave etmeden yapamadım. Grup fotoğrafı çekildiğimiz esnada fotoğraf makinesi sahibi de gruba dahil olmak istediği için kamerayı o esnada orada olan çocuklardan birisine verdi ve çocuk fotoğrafımızı çektikten sonra gülerek kaçmaya başladı. Bu olay şehrin en merkezi yerinde ve polislere 100 m mesafede gerçekleşti. Polise şikayet ettiğimizde ise şu cevabı aldık: "Siz niye tanımadığınız insanlara kamera veriyorsunuz ki!"

Selfie çubuğunun bu kadar yaygınlaşması tesadüf değil bence. Kimseye güvenip de fotoğrafınızı çekmesi için eline kamera vermeyin. Verecekseniz kaçma ihtimali olmayan teyze veya amcaları seçin. Hafif bir tripod edinip hiçkimse ile muhatap olmamak ise en temiz çözüm.

11. Sarhoş olmayın. / Güvenli Seyahat

Özellikle tek başına seyahat ediyorsanız aldığınız alkol miktarına dikkat edin. "Sarhoş olmayın." diyince gözünüzün önüne hemen bir köşeye sızmış, top patlasa uyanmayacak bir tip gelmesin. Hırsızlık mağduru olmanız için bilincinizi tamamen kaybetmeniz gerekmiyor. Alkollüyken dikkatsizlik ve umursamazlıkta artış olabilir. Eşyalarınızı çaldırmasanız bile kaybetme riski ortaya çıkar. Ayıkken fark edeceğiniz bir yan kesiciliği hafif alkollüyken anlamayabilirsiniz.

"Geldiğim şehrin gece hayatını görmeyecek miyim?" diyorsanız siz de haklısınız. Eğer tek başınıza değilseniz gruptan bir kişinin ayık kalması konusunda anlaşın. Kalacağınız oteli mümkünse gitmeyi planladığınız mekana yakın yerlerden seçin. Otel odasının anahtarını yanınızda taşımayın, resepsiyona bırakın. Taksi ile dönmeyi planlıyorsanız taksiyi otelden ayarlayın. Acil durum numaralarını, otel adını ve adresini bir kağıda yazıp cebinizde saklayın. Gözünüzü içeceğinizden ayırmayın, Nuri Alço filmlerinin gerçeğe dönüştüğü yerlerin olduğunu unutmayın.

12. Düzenli olarak konum bilgisi verin. / Güvenli Seyahat

Artık sosyal medya uygulamaları aracılığla bunu zaten çoğumuz yapıyoruz ama nerede olduğu anlaşılmasın diye bildirmeyi tercih etmeyen insanlar da var. Bu tavsiye onlar için; özellikle lokasyon değişikliği yaptığınız günlerde acil durumda ulaşılmasını öngördüğünüz kişileri bilgilendirin. Sizden haber alınmadığı durumda nereye ulaşmaları gerektiğini bilmelerinde fayda var.

13. Kimseye güvenmeyin. / Güvenli Seyahat

Geçtiğimiz sene Güney Afrika'da katıldığımız overland safari turunda, 20. günün sonunda grup arkadaşlarımızdan birisinin süpermarketten çikolata çaldığını gördüm. Bir kişinin sizinle aynı otelde kalacak maddi duruma sahip olması, güler yüzlü olması, düzgün kıyafetli olması, bebeğinin olması, yanında sevgilisinin olması, iyi bir meslek sahibiymiş gibi görünmesi veya yaşlı olması onun hırsız olmadığı anlamına gelmez. Katıldığınız turlarda bile grup içinde sıkıntılı insanların çıkma ihtimali var. Günlerce sohbet etmeniz, birlikte yatıp kalkmanız o insanı tamamen tanımanızı sağlamaz. Yurt dışında altın kural şudur: Kimseye güvenme!

14. Zengin durmayın. / Güvenli Seyahat

Yukarıda bahsettiğim üzere, yurt dışındayken turist olduğunuzu gizlemek mümkün değil ama en azından eşeğin aklına karpuz kabuğu düşürmemek için dışarıya karşı parasızmış gibi görünebilirsiniz. Avrupa şehirlerinde insan istiyor ki düzgün kıyafetler giyeyim, saçımı başımı yapayım, şıkır şıkır takılarımı takayım...Tamam ama Asya ve Afrika'da bu sevdanızdan vazgeçmeniz lazım. Giydiğiniz markalı bir spor ayakkabı bile sizi hedef haline getirebilir. Mümkünse çok gösterişli kıyafetler giymeyin ve değerli takılarınızı buralarda takmayın.

15. Telefonu unutmaya çalışın. / Güvenli Seyahat

Eğer çalındığında üzüleceğiniz bir telefonla hareket ediyorsanız kalabalık ortamlarda telefonu gösterip kapkaççılara davetiye çıkarmayın. Özellikle telefonda adres tarifine bakarken veya telefonla konuşurken dikkatinizi etrafa vermediğiniz için bir anlık dalgınlıkla kaptırabilirsiniz. Sakin bir yerde telefona olan ihtiyaçlarınızı giderip dolaşma esnasında kullanmamaya çalışın. Cebinize koyduysanız sık sık elinizle "Orada mı?" diye kontrol ederek değerli bir eşya taşıdığınızı belli etmeyin. Para istemek için gelen çocuklara, sokakta bilet satanlara ve el ilanı dağıtanlara ekstra özen gösterin.

Fazla mı abarttım 🙂 Unutmayın ki seyahatten güzel anılarla dönmek için bu tip detaylara dikkat etmek gerekiyor. Bazı şeylerden engellemek mümkün olmasa da riskten kaçınma ve zararı azaltma imkanımız varsa neden yapmayalım ki? "Diken üstünde bir tatil geçirelim." demiyorum ama basit önlemler almak daha keyifli anılarla ayrılmamızı sağlayabilir.

"Güvenli Seyahat İçin Hırsızlığa Karşı Alınacak 15 Önlem" yazısı hoşunuza gittiyse diğer yazılardan güncel olarak haberdar olmak için sayfanın altında bulunan formu doldurarak e-posta grubuna abone olabilir veya sosyal medya hesaplarımı takip edebilirsiniz.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir